..αναζητώντας τον εαυτό μου*

Μαθιουδάκης Γ.Α. 

  Ανέκαθεν κάθε Σάββατο βράδυ έβγαινα από την τροχιά μου, την προδιαγεγραμμένη πορεία μου, προς τις αέρινες ρότες των αναζητήσεων.  Έκλεινα τα βιβλία μου, θηκάριζα το στηθοσκόπιο, τις καθημερινές έγνοιες, τις συμβατικές και συμβιβασμένες αγωνίες μου, κατεδάφιζα τις οριοθετήσεις μου: αυτά τα σαθρά κι όμως ανυπέρβλητα κιγκλιδώματα της προγραμμένης μου ελευθερίας. Διέφευγα προς τον ακάλυπτο χώρο, τα μικρά ‘εκτός σχεδίου’ παραλληλόγραμμα που διέλαθαν στις κόγχες του αυστηρά ρυμοτομημένου σύμπαντος. Διολίσθαινα στον απελευθερωμένο από το χώρο χρόνο, προς τις περιοχές που οι συλλογισμοί απαλλάσσονται από τις πιο εγγενείς συνιστώσες τους: το φόβο, την ιδιοτέλεια, την απαντοχή. Προς τις αχανείς συσσωρεύσεις της ποιότητας, όπου κανείς τίποτα δεν ιδιοποιείται και όλα είναι προσβάσιμα, αλλά ακατανάλωτα.

  
Αφηνόμουνα στις εξωκοσμικές επιδράσεις της νοσταλγίας, αναζητώντας την εντόπιση της προέλευσής μου: από πού έρχομαι και γιατί; Ποιές είναι οι εξαρτήσεις μου και γιατί; Κατά πού πηγαίνω και γιατί;  Ποια ιδιοτέλεια μ΄ έσπρωξε  στην αμφιβολία, την ατέρμονη αβεβαιότητα, την ολική αποτυχία; Ποιός με βούτηξε στις αντιφάσεις των αισθήσεών μου; Στον κυκεώνα των δοξασιών μου; Στην αντινομία των συναισθημάτων μου; Ποιος έμπηξε τα οδοφράγματα που υποχρέωσαν τις διαδρομές μου; Ποιός υπολογισμός μ΄έκανε ανυπολόγιστα τυχαίο;

  Ύστερα, χωνόμουνα μέσα στον κόσμο, γινόμουνα κι εγώ αντικείμενο των παρατηρήσεών μου∙ και συναντούσα τον εαυτό μου στην ομοιογένεια, τη φθορά, τη κάμψη. Δυσανασχετούσα. Δεν είμαι αποτέλεσμα "αϊδίου κινήσεως"¨, δεν είμαι αποτέλεσμα ούτε συμφιλιώσεων ούτε εναντιώσεων. Όχι! Δεν μπορεί να είμαι ένα απλό πολεμικό ανακοινωθέν, η έκβαση μιας συρράξεως∙ αιτία μου δεν είναι η σύγκρουση. Η ψυχή μου δεν είναι λάφυρο κάποιας μάχης. 

Βρήκα τη Ζωή στην εσχατιά της εξελίξεώς μου; Ή μήπως μόλις τώρα άρχισα τη μακραίωνη διαδρομή μου στο ορμητικό ποτάμι που τάχθηκα να κολυμπάω. Την απόσταση από το χθές που "δεν-είμουν" μέχρι το σήμερα που "είμαι" και το αύριο που "δε -θα-είμαι" τη διέτρεξα ακατάλυπτα μόνος μου σαν Οιδίπους που υπηρέτησε τη Ζωή και το Θάνατο από άγνοια, σαν Βαραβάς που παρέσυρε το θεό στο σταυρό πριν απελευθερώσει τη μεγαλοψυχία του, σαν Αμλετ μοιραίος που δίνοντας στον έρωτα χρόνο τον έκανε απελπισία, σαν χαζοχαρούμενος Κιχώτης ορμητικός στο τίποτα, αλλά διστακτικός στο "κάτι", σαν Φάουστ που έβαλε τον καθρέφτη ίσια απέναντι στο πρόσωπό μου για να δω ότι αυτός που νομίζω ότι είμαι, αυτός πράγματι είμαι: ο διεγειρόμενος από το θαυμασμό και την αμφιβολία, ο καταρρέων στο αναπόδραστο, το θάνατο, την τυχαιότητα, την απελπισία, σαν Ζορμπάς, χορεύοντας την κατακερματισμένη τραγωδία μου. Το σκυλάκι που σέρνω πίσω μου μ΄ένα σπάγγο υποχρεώθηκα να το πω βούρτσα για να κερδίσω  την ελευθερία μου.

  Προσωρινά λιποτακτούσα από το αενάως απειλητικό, το συνυφασμένο με τη μοίρα μου "μη-είναι-πλέον" μέσα στις οριοθετήσεις μου, προς το αενάως επιδιώξιμο "είναι-επι-πλέον" πέραν των ορίων μου. Αναζητούσα διαδρομές πολύ πέρα από την προσωρινότητα της ευδαιμονίας προς τα πλαστικά ηλιοβασιλέματα που εξακολουθούν να επαναλαμβάνονται επειδή τα αγάπησα. Αναζητούσα τον έρωτα στο περιβάλλον της ζωής, όχι την ηδονή στην επιβεβαίωση του θανάτου.

 Δεν έχω βέβαια αμφιβολία για την ύπαρξή μου∙ υπάρχω πράγματι κι είμαι γι αυτό ευτυχισμένος. Αλλά δεν γνωρίζω αν κάποιος είπε να υπάρχω μόνο στο μέτρο της παρούσας προσκαιρότητας, χωρίς να με διεκδικεί καμμιά προέλευση και χωρίς κανένας προορισμός να μ’ αναμένει. Ότι δεν είμαι παρά μόνο οι ανάγκες μου. Αν πράγματι εκείνος που με εμπνεύσθηκε, δεν εμπνεύσθηκε επίσης και τη συνέχειά μου, αν εκτός από θνητό με θέλησε και συμπτωματικό, αν βρέθηκα και χωρίς αιτία και χωρίς συνέπεια, αν δεν είμαι κάτι το διαρκές, αν έχω τη σημασία που έχει κάθε τι "μιας χρήσεως" πρέπει να το ξέρω, γιατί από αυτό εξαρτάται και η σημασία μου. Δεν με φτάνει να ξέρω ποιός είμαι, αλλά, επίσης, θέλω να ξέρω ποιός μπορώ να γίνω.

  Είναι αλήθεια ότι κάποιος όρισε να έρχομαι από το τίποτα και να καταλήγω εκεί; Για ποιό λόγο θα είμουνα μια προσωρινή αναλαμπή, μια στιγμιαία ανάσπαση στο αχρονικό μηδέν. Τι σημασία προσδίδει η στιγμιαία παρουσία μου; Ποιός μ΄έβαλε να φωτοδοτώ τη διαδρομή από το μηδέν στο είναι. Ποιός είπε να είμαι τόσο πολύπλοκος και ταυτόχρονα τόσο μάταιος. Ποιός είπε να είμαι τόσο ανθεκτικός και ταυτόχρονα τόσο εύθραυστος; Ποιός είπε να είμαι τόσο σκόπιμος και ταυτόχρονα τόσο τυχαίος;

Είμαι η επιβεβαίωση της προσωρινότητας, η εξαίρεσή της ή μήπως η διάψευσή της. Υπηρετώ την τυχαιότητα ή εξυπηρετώ ένα σκοπό κι επαληθεύω την εξέλιξη ενός σχεδίου δράσης που δεν αναχαιτίζεται. Υπάρχω βέβαια, αλλά αναρωτιέμαι αν υπάρχω μόνο μέσα στις περιχαράξεις μου, υπάρχω μόνο με βάση τη δεξιότητά της προσαρμογής μου ή ταυτίζομαι με την προσομοίωσή μου σ΄ένα σχέδιο με το οποίο εντάσσομαι στο "είναι", του οποίου δεν είμαι δα, και το ειδοποιό χαρακτηριστικό

  Θέλω να γνωρίζω τι είμουνα πριν από μένα και τι θα είμαι όταν εγώ θα έχω εκλείψει. Ποια να ήταν άραγε η περισσότερο αναγκαία προϋπόθεσή μου, ποιά η ακροτελεύτια δυνατότητά μου, τι σύσταση θα έχει η χωρίς εμένα ύπαρξή μου.

Προσδιορίζομαι στο μέλλον ως εκείνο που αγάπησα ή εκείνο από το οποίο αγαπήθηκα ή υπάρχω επειδή έχω ενταχθεί σ΄ένα σχέδιο με το οποίο αποτυπώνομαι σε κατοπινές διατάξεις. 

Δεν θέλω να ζήσω μια ζωή πηνελόπεια, αλλά ούτε και σισύφεια. Θέλω να είμαι σημαίνον όχι μόνο σημαινόμενο.

*Ηράκλειτος 544-483: Εδιζησάμην εμεωυτόν (αναζητώντας τον εαυτό μου)